Umiejętności dziecka kończącego przedszkole i zaczynającego naukę w I klasie szkoły podstawowej

w oparciu o aktualną podstawę programową

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z dn. 15 stycznia 2009r. Nr 4, poz.17) dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej powinno:

1. W obszarze kształtowania umiejętności społecznych dzieci, porozumiewania się z dorosłymi i dziećmi, zgodnego funkcjonowania w zabawie i sytuacjach zadaniowych dziecko kończące przedszkole powinno:

• obdarzać uwagą dzieci i dorosłych, aby rozumieć to, co mówią i czego oczekują,

• grzecznie zwracać się do innych w domu, w przedszkolu, na ulicy,

• przestrzegać reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej oraz w świecie dorosłych,

• w miarę samodzielnie radzić sobie w sytuacjach życiowych i przewidywać skutki własnych zachowań,

• wiedzieć, że nie należy się chwalić bogactwem i dokuczać dzieciom, które wychowują się w trudniejszych warunkach,

• umieć się przedstawić, podać swoje imię, nazwisko i adres, oraz wiedzieć komu może przekazywać takie informacje.

2. W obszarze kształtowania czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych oraz wdrażania do utrzymywaniu ładu i porządku dziecko kończące przedszkole powinno:

• poprawnie umyć i wytrzeć się oraz umyć zęby,

• właściwie zachować się przy stole podczas posiłków,

• nakrywać do stołu i sprzątać po sobie,

• samodzielnie korzystać z toalety,

• samodzielnie ubierać i rozbierać się,

• dbać o rzeczy osobiste, nie narażać rzeczy osobistych na zgubienie czy kradzież,

• utrzymywać porządek w swoim otoczeniu.

3. W obszarze wspomagania rozwoju mowy dziecko kończące przedszkole powinno:

• zwracać się bezpośrednio do rozmówcy, starać się mówić poprawnie pod względem artykulacyjnym, gramatycznym, fleksyjnym i składniowym,

• mówić płynnie, niezbyt głośno, dostosowując ton głosu do sytuacji,

• uważnie słuchać, pytać o niezrozumiałe fakty i formułować dłuższe wypowiedzi o ważnych sprawach,

• w zrozumiały sposób mówić o swoich potrzebach i decyzjach.

4. W obszarze wspierania dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych, które stosują w poznawaniu i rozumieniu siebie i swojego otoczenia dziecko kończące przedszkole powinno:

• przewidywać w miarę swoich możliwości jakie będą skutki czynności manipulacyjnych na przedmiotach (wnioskowanie o wprowadzanych i obserwowanych zmianach),

• grupować obiekty w sensowny sposób i formułować uogólnienia typu: to do tego pasuje,

• starać się łączyć przyczynę ze skutkiem i próbować przewidywać, co się może zdarzyć.

5. W obszarze wychowania zdrowotnego i kształtowania sprawności fizycznej dziecko kończące przedszkole powinno:

• dbać o swoje zdrowie, orientować się w zasadach zdrowego żywienia,

• dostrzegać związek pomiędzy chorobą a leczeniem,

• poddawać się leczeniu,

• być sprawnym fizycznie, uczestniczyć w zajęciach ruchowych, w zabawach i grach w ogrodzie przedszkolnym, w parku, na boisku, itp.

6. W obszarze wdrażania dziecka do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych, wychowanek kończący przedszkole powinien:

• wiedzieć, jak zachować się  w sytuacji zagrożenia, gdzie może otrzymać pomoc, umieć o nią poprosić,

• orientować się w bezpiecznym poruszaniu się po drogach i korzystaniu ze środków transportu,

• znać zagrożenia płynące ze świata ludzi, roślin i zwierząt oraz unikać ich,

• wiedzieć, że nie można samodzielnie zażywać leków i stosować środków chemicznych,

• próbować samodzielnie i bezpiecznie organizować sobie czas wolny w przedszkolu i w domu, mieć rozeznanie, gdzie można się bezpiecznie bawić, a gdzie nie.

7. W obszarze wychowania przez sztukę - dziecko widzem i aktorem, wychowanek kończący przedszkole powinien:

• wiedzieć, jak należy się zachować na uroczystościach,

• odgrywać role w zabawach parateatralnych posługując się mową, mimiką, gestem i ruchem,

• umieć posługiwać się rekwizytami.

8. W obszarze wychowania przez sztukę - muzyka i śpiew, pląsy i taniec, dziecko kończące przedszkole powinno:

• śpiewać piosenki z dziecięcego repertuaru oraz łatwe piosenki ludowe,

• chętnie uczestniczyć w zbiorowym śpiewie, w tańcach i muzykowaniu,

• dostrzegać zmiany dynamiki, tempa i wysokości dźwięku utworu muzycznego, wyrazić go pląsając lub tańcząc,

• tworzyć muzykę korzystając z instrumentów perkusyjnych, a także improwizować ją ruchem,

• w skupieniu słuchać muzyki, w tym także muzyki poważnej.

9. W obszarze wychowania przez sztukę, różne formy plastyczne, dziecko kończące przedszkole powinno:

• przejawiać, w miarę swoich możliwości, zainteresowanie wybranymi zabytkami i dziełami sztuki, tradycjami i obrzędami ludowymi ze swojego regionu,

• umieć się wypowiadać w różnych technikach plastycznych i przy użyciu elementarnych środków wyrazu w postaci prostych kompozycji i form konstrukcyjnych,

• wykazywać zainteresowanie malarstwem, rzeźbą, architekturą (w tym architekturą zieleni i architekturą wnętrz).

10. W obszarze wspomagania rozwoju umysłowego dzieci poprzez zabawy konstrukcyjne, budzenie zainteresowań technicznych dziecko kończące naukę w przedszkolu powinno:

• wznosić konstrukcje z klocków i tworzyć kompozycje z różnorodnych materiałów,

• mieć poczucie sprawstwa, używać właściwie prostych narzędzi podczas majsterkowania,

• interesować się urządzeniami technicznymi, próbować zrozumieć jak one działają i zachowywać ostrożność przy korzystaniu z nich.

11. W obszarze pomagania dzieciom w zrozumieniu zjawisk atmosferycznych i w unikaniu zagrożeń dziecko kończące przedszkole powinno:

• rozpoznawać i nazywać zjawiska atmosferyczne charakterystyczne dla poszczególnych pór roku,

• podejmować rozsądne decyzje i nie narażać się na niebezpieczeństwo wynikające z pogody,

• wiedzieć o czym mówi osoba zapowiadająca pogodę w radiu i w telewizji,

• stosować się do podawanych informacji w miarę swoich możliwości.

12. W obszarze wychowania dla poszanowania roślin i zwierząt dziecko kończące przedszkole powinno:

• wymieniać rośliny i zwierzęta żyjące w różnych środowiskach przyrodniczych (na łące, w lesie),

• wiedzieć, jakie warunki są potrzebne do rozwoju zwierząt i wzrostu roślin,

• potrafić wymienić zmiany zachodzące w życiu zwierząt i roślin w kolejnych porach roku,

• wiedzieć w jaki sposób człowiek może je chronić i pomóc im.

13. W obszarze wspomagania rozwoju intelektualnego dzieci wraz z edukacją matematyczną dziecko kończące przedszkole powinno:

• liczyć obiekty i rozróżniać błędne liczenie od poprawnego,

• wyznaczać wynik dodawania i odejmowania pomagając sobie liczeniem na palcach lub innych zbiorach zastępczych,

• ustalać równoliczność dwóch zbiorów, a także posługiwać się liczebnikami porządkowymi,

• rozróżniać stronę prawą od lewej, określać kierunki i ustalać położenie obiektów w stosunku do własnej osoby, a także w odniesieniu do innych obiektów,

• wiedzieć na czym polega pomiar długości i znać proste sposoby mierzenia,

• znać stałe następstwo dni i nocy, pór roku, dni tygodnia, miesięcy w roku.

14. W obszarze kształtowania gotowości do nauki pisania i czytania dziecko kończące przedszkole powinno:

• potrafić określić kierunki oraz miejsca na kartce papieru,

• rozumieć polecenia typu: narysuj kółko w lewym rogu kartki,

• potrafić uważnie patrzeć, aby rozpoznać i zapamiętać to, co jest przedstawione na obrazkach,

• dysponować sprawnością rąk oraz współpracą ręki i oka potrzebną do rysownia, wycinania i nauki pisania,

• interesować się czytaniem i pisaniem,

• być gotowe do nauki pisania i czytania,

• słuchać, np. opowiadań i rozmawiać o nich, interesować się książkami,

• układać krótkie zdania, dzielić zdania na wyrazy, dzielić wyrazy na sylaby, wyodrębniać głoski w słowach o prostej budowie fonetycznej,

• rozumieć sens informacji podanych w formie uproszczonych rysunków oraz często stosowanych oznaczeń i symboli.

15. W obszarze wychowania rodzinnego, obywatelskiego i patriotycznego dziecko kończące przedszkole powinno:

• wymieniać imiona i nazwiska swoich bliskich,

• wiedzieć gdzie pracują, czym się zajmują,

• znać nazwę miejscowości, w której mieszka,

• znać ważniejsze instytucje i orientować się w rolach społecznych pełnionych przez ważne osoby (policjanta, strażaka),

• wiedzieć, jakiej jest narodowości,

• znać nazwę państwa i stolicę, nazywać godło i flagę państwową, znać polski hymn i wiedzieć, że Polska należy do UE,

• wiedzieć, że wszyscy ludzie mają równe prawa bez względu na narodowość, płeć, kolor skóry.

Wymagań odnośnie dziecka kończącego przedszkole jak widać, jest dużo. Dlatego jedynie łącząc wysiłki przedszkola i rodziny możemy odnieść sukces i spełnić wszystkie warunki wskazane przez MEN w stosunku do najmłodszych.